In België had ik nooit de indruk dat de herdenking van Wapenstilstand op 11 november echt beleefd werd. Er zijn inderdaad wel een paar plechtigheden in bijvoorbeeld Ieper en Brussel, maar ik denk niet dat veel mensen deze ‘verlofdag’ nog zien als een herdenking voor hen die gevallen zijn voor het vaderland in de beide wereldoorlogen.
In Australië is het dan toch wat anders. Op 25 april, ANZAC Day, wordt de gebeurtenis herdacht dat op dezelfde kalenderdag in 1915 ongeveer 10.000 Australiërs en Nieuw-Zeelanders omkwamen in Gallipoli in Turkije. ANZAC is de afkorting van Australian and New Zealand Army Corps. Deze herdenking levert een nationale feestdag op die intensief wordt gevierd. Van jongs af aan worden Australiërs in het herdenkingsproces betrokken door bijvoorbeeld de Dawn Service bij te wonen, een viering die start vóór het ochtendgloren. De dag heeft bij uitbreiding ook betrekking op alle Australiërs die meevechten en gevochten hebben in andere oorlogen, zoals Vietnam en Afghanistan.
Persoonlijk heb ik alles rond ANZAC day als volgt meegemaakt. De dag voordien was er een herdenkingsplechtigheid op mijn werk. Een vrouw die nog verpleegster is geweest op het slagveld in de Tweede Wereldoorlog kwam getuigen. Nadien werden The Last Post en de Reveille gespeeld, gescheiden door een minuut stilte. Dan is het tijd voor ANZAC koekjes en thee. Zowat iedereen van mijn werkplek was aanwezig. Dit wordt allemaal heel serieus genomen.
Op ANZAC dag zelf heb ik de Dawn Service toch maar mooi gelaten voor wat ze was. Die begonnamelijk om half vijf ‘s morgens in het centrum. Vanaf dan ontrolt de dag zich in een combinatie van parades, toespraken en hoempapa-muziek. Opmerkelijk is dat ook de doedelzak ongewoon veel wordt bovengehaald!
Als de dag afgelopen is rond een uur of één, vliegen de Ozzies (zoals we ondertussen al gewoon zijn van hen) onmiddellijk de pub in. Toch een speciaal gezicht. Tientallen mannen in militair kostuum, elk met een massa medailles opgespeld, bier drinkend in een volledig autovrij centrum van Sydney! Ik moet aangeven dat elk café volledig vol zat, ook buiten het centrum, en dat vanaf een uur of twee. Elk excuus is blijkbaar goed om goed door te zakken hier. Misschien een idee om 11 november terug wat meer in de belangstelling te brengen?
Toch toch, 11 november wordt in Belgie toch ook herdacht, misschien een beetje serener? Hier in Oz neemt echt wel iedereen deel aan de dag – jong, oud en zelfs mensen van onze leeftijd die naar Anzac Cove reizen! Trouwens, vind het echt wel mooi hoe elke feestdag hier echt een feest is. Echt zonde dat er dan in Nederland bijvoorbeeld de vreugde getemperd wordt door zo’n ongelukkig voorval.